تمامی مطالب علمی این سایت، به تایید تیم علمی پزشکی داروسازی دکتر عبیدی رسیده است.
Medically Approvedتغذیه در طول درمان سرطان
هنگام درمان سرطان، داشتن تغذیه مناسب مساله مهمی است که باید مدنظر قرار دهیم. مصرف غذاهای سالم قبل، حین و بعد از درمان می‌تواند به ما کمک کند احساس بهتری داشته باشیم و قوی‌تر بمانیم. اما سرطان و درمان آن گاهی اوقات مشکلاتی ایجاد می‌کند که باعث سخت شدن غذا خوردن می‌شود. هرچند همه افراد مبتلا به سرطان عوارض جانبی گوارشی را تجربه نمی‌کنند، اما این اطلاعات می‌تواند به ما کمک کند در صورت بروز و ظهور این عوارض، آنها را مدیریت کنیم.
ما باید سعی کنیم خوب غذا بخوریم، چرا که رژیم غذایی سالم به بدن ما کمک می‌کند تا بهترین عملکرد را داشته باشد. در صورت ابتلا به سرطان، داشتن تغذیه مناسب اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، زیرا به ما کمک می‌کند تا برای حفظ انرژی و عملکرد طبیعی سیستم ایمنی، ذخایر کافی داشته باشیم. رژیم غذایی سالم می‌تواند از تخریب بافت‌های بدن جلوگیری کند. افرادی که تغذیه مناسبی دارند بهتر می‌توانند عوارض جانبی درمان را تحمل کنند، و حتی ممکن است بتوانند دوزهای بالاتری از داروهای خاصی را تحمل کنند. علاوه بر این برخی از درمان‌های سرطان در افرادی که تغذیه مناسبی دارند و کالری و پروتئین کافی دریافت می‌کنند، اثربخشی بهتری دارد.
برای داشتن تغذیه مناسب می‌توانیم این راهکارها را امتحان کنیم:
- غذاهای جدید را امتحان کنیم. برخی از خوراکی‌هایی را که قبلا دوست نداشته‌ایم، ممکن است در طول درمان طعم خوبی پیدا کنند.
- استفاده از سبزی‌ها و غذاهای گیاهی. بهتر است سعی کنیم طی هفته در چند وعده لوبیا و نخود را جایگزین گوشت کنیم.
- سعی کنیم هر روز میوه‌ها و سبزیجات متنوعی مصرف کنیم. سبزیجات، میوه‌ها و غذاهای گیاهی حاوی انواع مواد طبیعی برای تقویت سلامتی هستند.
- تلاش کنیم وزن مناسبی داشته باشیم و از نظر بدنی فعال بمانیم. یادمان باشد که تغییرات جزئیِ وزن طی دوره درمان، طبیعی است.
- مصرف گوشت قرمز یا فرآوری شده، نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر و غذاهای فرآوری شده را محدود یا حذف کنیم.
باید در زمینه محدویت‌های رژیم غذایی و نکاتی که باید طی دوره درمان و پس از آن رعایت کنیم با پزشک خود مشورت نماییم. بهتر است مسائل و نگرانی‌های خود را با تیم درمانی درمیان بگذاریم و برای مشاوره با متخصص تغذیه از آنها راهنمایی بخواهیم. گاهی اوقات برای دریافت مایعات، پروتئین و کالری اضافی مورد نیاز، تغییر رژیم غذایی ضروری است.
بیشتر بخوانید: سرطان چیست ؟ انواع، علت، علائم، تشخیص و درمان سرطان
اهمیت میان وعده طی دوره درمان سرطان
طی دوره درمان سرطان، بدن اغلب به کالری و پروتئین اضافی نیاز دارد تا به ما کمک کند ضمن حفظ وزن، در اسرع وقت بهبود پیدا کنیم. اگر وزنمان کاهش پیدا کرد، استفاده از میان وعده‌ها می‌تواند به ما در رفع نیازهای تغذیه‌ای، حفظ قدرت و انرژی و داشتن احساس بهتر کمک کند. طی درمان ممکن است ناچار شویم برای رفع ضعف و احساس گرسنگی از تنقلاتی استفاده کنیم که شاید کمتر جزء منابع انرژی سالم به حساب بیایند. باید به خاطر داشته باشیم که این کار تنها برای مدت کوتاهی مجاز است و پس از برطرف شدن عوارض جانبی باید از رژیم غذایی سالم‌تری استفاده کنیم.
می‌توانیم این راهکارها را برای سهولت در افزودن میان وعده‌ها به برنامه روزانه خود امتحان کنیم:
- در طول روز میان وعده‌های کوچک داشته باشیم.
- انواع میان وعده‌های غنی از پروتئین با تهیه و مصرف آسان را در دسترس داشته باشیم. این میان‌وعده‌ها می‌توانند شامل ماست، غلات و شیر، ساندویچ، یک کاسه سوپ، پنیر و کراکر باشد.
- از مصرف تنقلاتی که ممکن است عوارض جانبی ناشی از درمان را بدتر کنند، خودداری کنیم. برای مثال، در صورت گلودرد، از خوردن تنقلات خشک، درشت یا غذاهای اسیدی خودداری کنیم.
- اگر می‌توانیم به طور معمول غذا بخوریم، از مصرف تنقلات خودداری کنیم.
چند میان وعده سریع و آسان برای مبتلایان به سرطان
- بیسکویت‌ها
- کراکر و انواع پنیر
- خوراکی‌های تهیه شده از پنیر، لوبیا، ماست یا کره بادام زمینی
- میوه (تازه، منجمد، کنسرو شده، خشک شده)
- ژله
- میلک شیک و اسموتی خانگی
- بستنی، شربت و ماست یخ زده
- آبمیوه‌ها
- شیر
- کلوچه
- آجیل و دانه‌ها
- پاپ کورن، چوب شور
- ساندویچ (مانند تخم مرغ یا کره بادام زمینی)
- سوپ
- سبزی‌های خام یا پخته همراه با روغن زیتون
- ماست (کم چرب یا یونانی)
نکاتی برای دریافت کالری و پروتئین بیشتر در دوران درمان سرطان
- به جای 3 وعده غذایی بزرگ، چند میان وعده کوچک در طول روز داشته باشیم.
- مهم نیست چه ساعتی از روز است، بزرگترین وعده غذایی خود را در زمانی که گرسنه‌تر هستیم بخوریم.
- می‌توانیم غذاهای مورد علاقه خود را در هر زمانی از روز بخوریم. به عنوان مثال، اگر خوراکی‌های صبحانه را دوست داریم، می‌توانیم آنها برای شام نیز مصرف کنیم.
- هر چند ساعت یکبار خوراکی مصرف کنیم، نیازی نیست منتظر بمانیم تا احساس گرسنگی کنیم.
- سعی کنیم در هر وعده غذایی و میان‌وعده از غذاهای پرکالری و پرپروتئین استفاده کنیم.
- برای افزایش اشتها، قبل از غذا، ورزش یا پیاده‌روی آرام داشته باشیم.
- از نوشیدنی‌های پرکالری و پرپروتئین مانند میلک شیک غافل نشویم.
- به جای همراه با غذا، سعی کنیم بیشتر مایعات را مابین وعده‌های غذایی خود بنوشیم. نوشیدن مایعات همراه با وعده‌های غذایی می‌تواند باعث ایجاد احساس سیری بیش از حد شود.
غذاهای پرپروتئین
محصولات لبنی:
- می‌توانیم پنیر رنده شده را به سیب‌زمینی پخته، سوپ، گوشت و سبزیجات اضافه کنیم.
- برای تهیه سوپ و همچنین همراه با غلات به جای آب از شیر استفاده کنیم.
- به سوپ، پوره سیب زمینی و انواع خوراک‌ها، شیر خشک اضافه کنیم.
- ماست یونانی را به میوه‌های مورد علاقه یا اسموتی‌ها اضافه کنیم.
تخم مرغ:
- می‌توانیم با داشتن تخم مرغ‌های پخته در یخچال، آنها را خرد و به سالاد، خوراک‌ها، سوپ و سبزیجات اضافه کنیم یا سالاد تخم مرغ سریع درست کنیم.
- باید دقت کنیم که همه تخم‌مرغ‌ها باید به خوبی پخته شوند تا خطر آلودگی باکتری‌های مضر در آنها برطرف شود.
گوشت، مرغ و ماهی:
- می‌توانیم به سوپ، خوراک‌ها، سالاد و املت انواع گوشتهای پخته را اضافه کنیم.
حبوبات و آجیل:
- می‌توانیم از کره بادام زمینی همراه با نان و میوه و یا در ترکیب با میلک شیک استفاده کنیم.
بیشتر بخوانید: علائم سرطان معده و دلایل به وجود آمدن آن چیست؟
فعالیت جسمی را فراموش نکنیم
فعالیت بدنی فواید زیادی دارد، از جمله:
- حفظ توده عضلانی، قدرت، استقامت و استحکام استخوان‌ها
- کاهش افسردگی، استرس، خستگی، حالت تهوع و یبوست
- بهبود اشتها
بنابراین، در صورتی که قبلاً سابقه ورزش کردن نداشته‌ایم، باید با پزشک خود در مورد هدف حداقل 150 تا 300 دقیقه در هفته فعالیت جسمی با شدت متوسط، مانند پیاده‌روی، مشورت کنیم. در صورت تأیید پزشک، می‌توانیم با شروع از 5 تا 10 دقیقه در روز و به تدریج به هدف 300 دقیقه در هفته برسیم.
باید به بدن خود توجه و در صورت نیاز، استراحت کنیم.
منابع: American Cancer Society medical
IR-0623-ABD-8294-AS
